به گزارش راهبرد معاصر؛ «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی امروز (چهارشنبه) در گفتوگو با روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» بر حق حاکمیتی ایران برای توسعه برنامه هستهای خود تأکید کرد.
وی در این گفتوگو با تأکید بر حق ایران برای توسعه برنامه هستهای گفت که این «حق حاکمیتی» ایران است که برنامه هستهای خود را توسعه دهد.
گروسی در پاسخ به سؤالی در خصوص فعالیتهای غنیسازی ۶۰ درصد ایران ابراز نگرانی کرد و با تأکید بر پیشرفت هستهای ایران طی دو سال گذشته گفت با توجه به آن که طی دو سال گذشته، برنامه هستهای ایران پیشرفتهتر شده، اوضاع فعلی، «بسیار نگرانکننده» است.
روز ۲۴ فروردین ماه امسال، «عباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، تصمیم تهران برای انجام غنیسازی ۶۰ درصد را اعلام کرد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در تاریخ ۲۸ فروردین ماه تأیید کرد که ایران تولید اورانیوم غنیشده با درصد غنای ۶۰ را آغاز کرده است.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران بارها تأکید کردهاند که تمامی گامهایی که ایران پس از بدعهدی طرفهای اروپایی برجام در پیش گرفته، در صورت اجرای کامل تعهدات برجامی توسط طرفهای این توافق هستهای قابل بازگشت هستند.
غنیسازی ۶۰ درصد ایران نگرانکننده است
با این حال، گروسی در خصوص اورانیوم با درصد غنای ۶۰ درصد ایران ابراز نگرانی کرد و گفت که جمهوری اسلامی ایران در حال غنیسازی اورانیوم به درصد غنایی است که «تنها کشورهایی به آن دست مییابند که بمب میسازند».
وی در این خصوص گفت: «اقدام یک کشور در غنیسازی ۶۰ درصد یک مسئله جدی است، تنها کشورهایی به این سطح میرسند که بمب میسازند. ۶۰ درصد تقریباً سطح (مورد نیاز برای ساخت) تسلیحات است. غنیسازی تجاری همان دو و سه [درصد] است».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با این حال بر حق ایران برای توسعه برنامه هستهای تأکید کرد و گفت این «حق حاکمیتی» ایران است که برنامه خود را توسعه دهد اما «این (۶۰ درصد) درجهای است که باید نسبت به آن هوشیاری و توجه بیشتری نشان دهیم».
گروسی در شرایطی در خصوص افزایش سطح غنیسازی ایران ابراز نگرانی کرده که جمهوری اسلامی بارها تأکید کرده که به هیچ عنوان به دنبال ساخت تسلیحات هستهای نیست و برنامه هستهای این کشور کاملاً اهدافی صلحآمیز را دنبال میکند.
با وجود آن که ایران بارها تأکید کرده است که افزایش سطح اورانیوم غنیشده این کشور برای اهداف پزشکی و تحقیقاتی است، گروسی در این مصاحبه گفت: «به نظر نمیرسد که ما در سطح فعلی فعالیتهای صنعتی و پزشکی در ایران چندان نیازی به آن (اورانیوم با درصد غنای ۶۰) داشته باشیم اما این کشور مربوطه است که در این خصوص تصمیمگیری میکند».
ترامپ در سال ۲۰۱۸ علیرغم پایبندی به تعهدات برجامی ایران، به صورت یکجانبه از این توافق خارج شد و با هدف وادار کردن ایران به موافقت با توافق مورد پسند آمریکا، سیاست فشار حداکثری را علیه ایران در پیش گرفت اما این سیاست نه تنها نتیجهای در پی نداشته است بلکه ایران ماهها پس از عدم پایبندی طرفین اروپایی برجام به تعهداتشان، گامهایی را در جهت کاهش تعهداتش در قبال توافق هستهای برداشت.
پیشرفت هستهای ایران از نظر کیفی شاهد پیشرفت چشمگیر بوده است
گروسی در ارتباط در توصیف پیشرفت هستهای ایران گفت: «از لحاظ کیفی، پیشرفت چشمگیری صورت گرفته است».
وی ادامه داد که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران در حال حاضر ۱۰ برابر بیش از سقف ۳۰۰ کیلوگرمی است که در برجام مورد توافق قرار گرفته بود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی با این حال تأکید کرد که اکثر اقدامات و گامهایی که ایران برداشته به راحتی قابل بازگشت است اما سطح تحقیق و توسعهای که انجام گرفته خود یک «مسئله» است.
گروسی در این خصوص گفت: «مرغی که از قفس پریده باشد را نمیتوانید بازگردانید، وقتی بدانید که چطور کارها را انجام بدهید، دیگر همه چیز را میدانید و تنها راه برای بررسی این مسئله از طریق راستیآزمایی است. برنامه (هستهای) ایران رشد کرده است و پیشرفتهتر شده است بنابراین بازگشت مستقیم به سال ۲۰۱۵ (زمان امضای برجام) امکانپذیر نیست. کاری که میتوانید انجام دهید این است که فعالیتهای آنها را زیر پارامترهای ۲۰۱۵ نگه دارید ».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و «کاظم غریب آبادی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمانهای بینالمللی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه هفته جاری (سوم خردادماه)،از تمدید یک ماهه تفاهم ایران و آژانس تا تاریخ ۲۴ ژوئن (سوم تیرماه) خبر دادند.
گروسی در مصاحبه با فایننشال تایمز در خصوص تمدید این تفاهمنامه گفت که این تمدید به عنوان یک «پل» است اما در نهایت این تمهیدات «ناپایدار» است.
به یک نظام راستیآزمایی بسیار قوی و محکم نیاز داریم
وی در این خصوص توضیح داد: «ما وارد مرحلهای شدهایم که باید آن را طی کنیم.....و ببینیم که دیگر روندها [مذاکرات وین] چطور پیش میرود. بدیهی است که با برنامهای با درجهای از جاهطلبی و پیچیدگیهایی که ایران دارد، ما به یک نظام راستیآزمایی بسیار قوی و مستحکم نیاز داریم....در غیر این صورت اوضاع بسیار شکننده خواهد شد».
دور پنجم نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیأتهای ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) عصر روز گذشته (سهشنبه) در گرندهتل شهر وین به مدت حدود یک ساعت و نیم برگزار شد.
رؤسای همه هیأتها در نشست امروز با اشاره به دستاوردهای حاصله در چهار دور قبلی مذاکرات به خصوص در دور چهارم و با استقبال از استمرار تفاهم فنی ایران و آژانس بر جدیت و تعهد خود برای تداوم کار فشرده با تمرکز بر موضوعات اصلی باقیمانده تأکید کردند.
سید عباس عراقچی پس از نشست روز گذشته کمیسیون مشترک برجام در گفتوگویی درباره نشست مذکور با بیان اینکه نمیتوانم با اطمینان بگویم که این دور از مذاکرات دور آخر خواهد بود، تصریح کرد: تا وقتی منافع کشور تامین نشده، مذاکره ادامه پیدا میکند.
از طرف دیگر، «رابرت مالی» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران هم در اظهاراتی، گفت هنوز کار زیادی برای احیای کامل این توافق باقی است.
«وانگ کان» نماینده چین در کمیسیون مشترک برجام ضمن ابراز امیدواری درباره توجه طرفهای مذاکره به نیازهای منطقی ایران درباره برجام، از تمامی گروهها خواست تا احساس فوریت در این زمینه را تقویت کرده و با تصمیمی سیاسی به یک راه حل رسیده تا آمریکا و ایران در اسرع وقت به اجرای کامل برجام بازگردند. /فارس